Thall'Em All for electric / acoustic string quartet and computer (2022)
Duration: 14’00” - 16'00"
The title symbolically refers to - as subjectively seen by the composer - the history of metal music. In 1983, the band Metallica released its debut album, "Kill'Em All," which was a very important contribution to the then emerging thrash metal genre. The current metal scene abounds in a variety of genres and sub-genres. One of the more interesting, according to the composer, is thall - a genre attributed to the Swedish group Vildhjarta.
Characteristic of the thall genre is a "tarry", heavy sound, achieved by playing heavily distorted 8-string or 6-string guitars, but in a tuning an octave lower than traditional. The structure of songs in this genre is based on riffs, which often change the articulation of sound or the extreme register of playing in an almost kaleidoscopic manner. Massive, heavily attenuated bass sounds are interspersed here with high-pitched, dissonant "multiphonics," squeals, harmonics, glissandos, bendings, powerchords, sweeping legato, arpeggios performed after heavily muted strings. In songs of this genre, brutal sounds are often contrasted with nostalgic passages, performed on a clean tone with a melting reverberation.
Swedish progressive metal band Vildhjarta, which coined the term thall, kept its meaning secret for years. Some speculated that the band planned to title its debut album this way, but this turned out to be untrue, as Vildhjarta instead released an album titled "Masstaden". Others suspected that it was an onomatopoeic term that, like the word "djent," describes the nasal, low buzzing sound (twangy thall sound) of Vildhjart's heavily distorted guitars with a scale extended downward. It also turned out to be inaccurate. The term thall thus has no specific meaning, but has simply become a proper name.
The concept of the piece "Thall'Em All" is to translate certain guitar techniques - specific to the thall and djent subgenres - and their characteristic narrative into music performed by a string quartet. The musicians, playing mainly acoustic instruments, also perform some of their parts on electric instruments that stand on stands in front of the artists. The performers, playing on electric instruments, thus operate exclusively with their right hand, without using their left hand, which supports the acoustic instrument. Playing on empty strings, however, does not limit the musicians in creating their sound, since the electric instruments are tuned to a characteristic chord. Electronics, on the other hand, is a distant reference to the sonority of thall and djent music. It welds the idea of transferring the characteristics of the metal music genre to the specific sound of the stringed instrument. The composer has already written music precisely for string instruments many times, each time seeking new performance techniques and deepening his knowledge of this performance apparatus. Examples are such works as: Hyloflex αβ for string orchestra (2007-09), Ertytre for one or eight cellos (2013-14), Alopopulo for chamber orchestra, solo violin and electronics (2014), the string trio Prismiris (2018) or the cycle Transforma 1 (2021) for violin and cello.
Tytuł w symboliczny sposób nawiązuje do – subiektywnie widzianej przez kompozytora – historii muzyki metalowej. W 1983 r. zespół Metallica wydał swój debiutancki album „Kill’Em All”, który był bardzo ważnym wkładem w rodzący się wówczas gatunek thrash metalu. Obecna scena metalowa obfituje w rozmaite gatunki i podgatunki. Jednym z bardziej interesujących, zdaniem kompozytora, jest thall – gatunek przypisywany szwedzkiej grupie Vildhjarta.
Charakterystyczne dla gatunku thall jest „smoliste”, ciężkie brzmienie, osiągane grą na mocno przesterowanych gitarach 8-strunowych lub 6-strunowych, lecz w stroju oktawę niższym od tradycyjnego. Struktura utworów w tym gatunku opiera się na riffach, które często w sposób wręcz kalejdoskopowy zmieniają artykulację dźwięku czy skrajny rejestr gry. Masywne, mocno tłumione basowe dźwięki przeplatają się tu z wysoko brzmiącymi, dysonansowymi „multifonami”, piskami, flażoletami, glissandami, podciągnięciami, powerchordami, rozległymi legatami, arpeggiami wykonanymi po mocno stłumionych strunach. W piosenkach tego gatunku brutalne brzmienia często kontrastują z nostalgicznymi pasażami, wykonywanymi na czystym tonie z rozpływającym się wybrzmieniem.
Szwedzki progresywny zespół metalowy Vildhjarta, który wymyślił określenie thall, przez lata utrzymywał jego znaczenie w tajemnicy. Niektórzy spekulowali, że zespół planuje tak zatytułować swój debiutancki album, ale okazało się to nieprawdą, gdyż Vildhjarta wydała zamiast tego płytę pt. „Masstaden”. Inni podejrzewali, że jest to określenie onomatopeiczne, które – podobnie jak słowo „djent” – opisuje nosowe, nisko brzęczące brzmienie (twangy thall sound) mocno przesterowanych gitar Vildhjarty o skali rozszerzonej w dół. Okazało się to również nieprecyzyjne. Określenie thall nie ma więc konkretnego znaczenia, ale stało się po prostu nazwą własną.
Koncepcja utworu „Thall’Em All” zakłada przełożenie pewnych technik gitarowych – właściwych dla subgatunków thall i djent – oraz charakterystycznej dla nich narracji na grunt muzyki wykonywanej przez kwartet smyczkowy. Muzycy, grając głównie na akustycznych instrumentach, wykonują również część swoich partii na instrumentach elektrycznych, które stoją na statywach przed artystami. Wykonawcy, grając na instrumentach elektrycznych, operują zatem wyłącznie prawą ręką, bez użycia lewej, która podtrzymuje instrument akustyczny. Gra na pustych strunach nie ogranicza jednak muzyków w kreowaniu brzmienia, ponieważ instrumenty elektryczne są przestrojone na charakterystyczny akord. Elektronika zaś jest dalekim nawiązaniem do brzmieniowości muzyki thall i djent. Spaja to pomysł przeniesienia cech gatunku muzyki metalowej na specyfikę brzmienia aparatu smyczkowego. Kompozytor już wielokrotnie pisał muzykę właśnie na instrumenty smyczkowe, za każdym razem poszukując nowych technik wykonawczych i pogłębiając swoją znajomość tego aparatu wykonawczego. Przykładem są takie utwory jak: Hyloflex αβ na orkiestrę smyczkową (2007-09), Ertytre na jedną lub osiem wiolonczel (2013-14), Alopopulo na orkiestrę kameralną, skrzypce solo i elektronikę (2014), trio smyczkowe Prismiris (2018) czy cykl Transforma 1 (2021) na skrzypce i wiolonczelę.
List of performances:
2024
13 April
Wrocław (PL), National Forum of Music, The Chamber Hall, Musica Polonica Nova
NeoQuartet (Karolina Piątkowska-Nowicka – electric and acoustic violin, Paweł Kapica – electric and acoustic violin, Michał Markiewicz – electric and acoustic viola, Krzysztof Pawłowski – electric and acoustic cello)
2023
24 March
Oslo (NO), Gamle Raadhus Scene, NeoArte – Syntezator Sztuki, Program Oslo
NeoQuartet (Karolina Piątkowska-Nowicka – electric and acoustic violin, Paweł Kapica – electric and acoustic violin, Michał Markiewicz – electric and acoustic viola, Krzysztof Pawłowski – electric and acoustic cello)
2022
28 October
Gdańsk (PL), NOMUS – Nowe Muzeum Sztuki, XI NeoArte - Syntezator Sztuki
NeoQuartet (Karolina Piątkowska–Nowicka – electric and acoustic violin, Paweł Kapica – electric and acoustic violin, Michał Markiewicz – electric and acoustic viola, Krzysztof Pawłowski – electric and acoustic cello)
26 October
Thall'Em All | Reverse (premiere)
YouTube
Tomasz Strojecki – visualisation, Paweł Hendrich – music, recording, programming, mixing, mastering
Radio:
2024
21 April
Polskie Radio | Dwójka | Nowa Strefa
4 January
Polskie Radio | Dwójka | Nowa Polska
Thall'Em All | Reverse
Premiere in Gdańsk / Concert in Oslo